Theo Geoffrey James,
một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực bán hàng, đào tạo và công nghệ,
tác giả của nhiều đầu sách nổi tiếng trong lĩnh vực này, trong đó có
cuốn mới nhất mang tựa đề How to Say It: Business to Business
Selling: Power Words and Strategies from the World’s Top Sales Experts
(tạm dịch: Bí quyết sử dụng ngôn ngữ và các chiến lược có sức mạnh của
các chuyên gia bán hàng hàng đầu thế giới), những vị sếp giỏi nhất
là những người có một sự hiểu biết rất khác biệt so với những nhà quản
lý bình thường về môi trường làm việc, công ty và các động cơ làm việc
của nhân viên. Những nhà quản lý này thường có chung một số quan điểm
cốt lõi sau đây trong vấn đề quản trị nhân sự.
1. Môi trường kinh doanh là một “hệ sinh thái” chứ không phải là một chiến trận. Những
nhà quản lý bình thường xem chuyện kinh doanh gắn liền với những xung
đột giữa các công ty, các phòng ban, các nhóm lợi ích. Họ tạo ra cho
mình những thành trì vững chắc và những “đội quân” hùng hậu để điều
khiển và ra lệnh, xem các đối thủ cạnh tranh như những “kẻ thù” và khách
hàng là một “địa hạt” cần phải được chinh phục.
Nhưng các vị
sếp xuất chúng thì lại xem môi trường kinh doanh như một quần thể cộng
sinh mà ở đó những công ty linh hoạt nhất là những công ty có khả năng
tồn tại và phát triển cao nhất. Những công ty này có khả năng tạo ra một
đội ngũ nhân sự có thể thích ứng dễ dàng với các thị trường mới và xây
dựng các mối quan hệ hợp tác với các công ty khác, với khách hàng và cả
đối thủ cạnh tranh.
2. Công ty là một cộng đồng chứ không phải một cỗ máy.
Những vị sếp bình thường xem công ty như một cỗ máy và nhân viên là
những chiếc bánh răng trong cỗ máy ấy. Họ thiết lập ra những cấu trúc
cứng nhắc và tìm cách kiểm soát việc tuân thủ những cấu trúc đó bằng
cách “kéo các cần số” và “lái con thuyền”.
Trong
khi đó, những vị sếp tài xem công ty là một tập hợp của những niềm hy
vọng, ước mơ của cá nhân được kết nối với nhau để đạt đến một mục đích
cao hơn. Sếp giỏi biết cách khơi nguồn cảm hứng cho nhân viên để họ tự
nguyện cống hiến sức lực của mình cho sự thành công của các đồng nghiệp,
công ty và cộng đồng.
3. Quản lý là phục vụ chứ không phải là kiểm soát.
Các
nhà quản lý bình thường muốn nhân viên chỉ làm đúng những gì mà họ ra
lệnh. Họ rất quan tâm đến các biểu hiện bất phục tùng của nhân viên và
tạo ra một môi trường làm việc mà ở đó những đề xuất hay sự sáng tạo của
cá nhân bị thay thế bằng thái độ “cứ hãy chờ xem sếp nói gì”.
Những
vị sếp tài thì vạch ra một hướng đi chung cho các nhân viên và cam kết
trang bị cho nhân viên những nguồn lực cần thiết để thực hiện công việc
của mình. Họ đề cao vai trò của cấp dưới trong quá trình ra quyết định,
cho phép nhân viên tạo ra các nguyên tắc riêng cho mình và chỉ can thiệp
trong những tình huống khẩn cấp.
4. Xem nhân viên là đồng nghiệp chứ không phải là “con cái”.
Sếp
bình thường xem nhân viên là những người thuộc đẳng cấp thấp, chưa
trưởng thành, khó có thể tin cậy nếu không được giám sát bởi những nhà
quản lý có phong cách “gia trưởng”. Nhân viên đối phó lại bằng cách luôn
tỏ ra bận rộn và che đậy những khiếm khuyết của mình.
Sếp
giỏi xem mỗi nhân viên là một phần tử quan trọng nhất của doanh nghiệp.
Họ luôn kỳ vọng nhân viên phải đạt đến sự xuất sắc trong nghề nghiệp
của mình, bất kể là đang làm việc gì và đang ở vị trí nào. Kết quả là
nhân viên ở tất cả các cấp đều rất có trách nhiệm với công việc và sự
phát triển nghề nghiệp của mình.
5. Động cơ làm việc bắt nguồn từ tầm nhìn chứ không phải sự sợ hãi.
Các
nhà quản lý bình thường cho rằng khi nhân viên cảm thấy lo sợ (sợ bị sa
thải, sợ bị phê bình, sợ bị mất quyền lợi…) họ sẽ làm việc tốt hơn. Kết
quả là giữa sếp và nhân viên luôn hình thành một bầu không khí của
“chiến tranh lạnh” và sự bất hợp tác. Hai bên từ đó khó có thể đưa ra
những quyết định rủi ro mang tính đột phá để thúc đẩy sự phát triển của
doanh nghiệp.
Trong khi đó, các sếp giỏi
biết cách khơi nguồn cảm hứng cho nhân viên để họ lạc quan hơn vào
tương lai và hình dung được sự đóng góp cũng như lợi ích của mình trong
đó. Khi đó, nhân viên sẽ làm việc tích cực hơn vì họ tin vào các mục
tiêu của tổ chức và thật sự hài lòng với những gì mình đang làm.
6. Thay đổi là để phát triển chứ không phải đem đến những điều “đau khổ”.
Các
nhà quản lý bình thường có xu hướng nghĩ rằng thay đổi là một điều vừa
phức tạp vừa mang tính đe dọa và doanh nghiệp chỉ nên thay đổi khi đang ở
trên bờ vực. Họ thường chống lại sự thay đổi một cách vô thức cho đến
khi mọi chuyện trở nên quá muộn.
Những
vị sếp tài thì xem thay đổi là một điều không thể tránh trong cuộc sống.
Tuy khôngphải hào hứng với sự thay đổi nhưng họ hiểu rằng thành công
chỉ có thể đến nếu nhân viên và tổ chức biết nắm bắt các cơ hội, ý tưởng
mới trong kinh doanh.
7. Công nghệ giúp tăng cường sức mạnh của con người chứ không chỉ là sự tự động hóa.
Các
vị sếp bình thường hay quan niệm rằng công nghệ được sinh ra là để tăng
cường sự kiểm soát của nhà quản lý và khả năng dự báo. Họ ứng dụng
nhiều hệ thống tin học để quản lý tập trung, từ đó làm suy giảm tính
nhân bản và tạo ra phản ứng từ nhân viên.
Sếp
giỏi xem công nghệ là một phương tiện để giải phóng tính sáng tạo của
con người và tạo điều kiện để con người xây dựng quan hệ tốt đẹp với
nhau.
8. Làm việc là để có niềm vui chứ không phải đem đến sự cực nhọc.
Các nhà quản lý bình thường quan niệm rằng công việc chỉ có thể đạt
hiệu quả tốt nhất khi nó được thiết kế như một cực hình cho nhân viên.
Đối với họ, chuyện nhân viên ghét làm việc là một điều phải có, từ đó họ
xem mình như những kẻ áp bức còn nhân viên là những nạn nhân. Kết quả
là hai bên luôn đối kháng nhau.
Nhưng
các vị sếp xuất chúng cho rằng công việc nào cũng có những niềm vui nhất
định và nhiệm vụ quan trọng nhất của bất cứ một nhà quản lý nào là sắp
đặt nhân viên vào những công việc phù hợp và giúp họ cảm nhận được niềm
vui trong công việc của mình.
VĂN NHẬT (theo Inc.)